علت ریزش مو در زنان و مردان و راههای درمان آن

مو یکی از مهمترین فاکتورهای زیبایی انسان است و برای اکثر افراد به عنوان نشانه‌ای از جذابیت و اعتماد به نفس محسوب می شود. روبرو شدن با مشکل ریزش مو به افراد اضطراب و ناراحتی روانی شدیدی وارد می کند. ریزش مو یک مسئله شایع است و در همه سنین و هر جنسیتی ممکن است رخ بدهد. در طول سال‌ها تحقیقات بسیاری در زمینه علت‌های ریزش مو صورت گرفته است و عوامل مختلفی که ممکن است موجب ریزش مو شوند شناسایی شده‌اند. بررسی این عوامل می‌تواند به ما در درک بهتر دلیل ریزش مو کمک کند و راه‌های پیشگیری و درمان آن را برایمان مشخص سازد.

در این مقاله به بررسی عوامل متنوعی که باعث ریزش مو در زنان و مردان می‌شوند می‌پردازیم. از جمله عواملی که می تواند علت ریزش مو شوند و در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرند عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، بیماری‌های پوستی، تغییرات هورمونی، استرس و فشار روحی، استفاده از مواد محصولات بهداشتی نامناسب، داروها و عوارض جانبی آنها و عوامل محیطی مانند آلودگی هوا و مواد شیمیایی می‌باشند.

با توجه به اهمیت موضوع و تأثیر آن بر روان و روحیه افراد شناخت دقیق علل ریزش مو می‌تواند به اتخاذ روش‌های پیشگیری و درمان مناسب کمک کند و باعث افزایش رضایت افراد از ظاهر خود و بهبود کیفیت زندگی آنها شود.

انواع ریزش مو

آلوپسی آندروژنتیک (AGA) که به عنوان طاسی با الگوی مردانه نیز شناخته می شود شایع ترین علت ریزش مو در مردان است. AGA با عقب نشینی خط مو در مردان و نازک شدن مو در زنان مشخص می شود. این بیماری در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و هورمونی ایجاد می شود.

آلوپسی آره آتا یک بیماری خود ایمنی است که باعث ریزش مو می شود. این می تواند هم مردان و هم زنان را در هر سنی مبتلا کند اما بیشتر در بزرگسالان جوان و کودکان شایع است. علت دقیق آلوپسی آره آتا ناشناخته است اما اعتقاد بر این است که به ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مربوط می شود.

تلوژن افلوویوم نوعی ریزش موی موقت است که زمانی رخ می دهد که فولیکول های مو وارد مرحله استراحت می شوند. این نوع ریزش می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله استرس، تغییرات هورمونی، برخی داروها و زایمان باشد. تلوژن افلوویوم معمولاً طی چند ماه خود به خود برطرف می شود.

آناژن افلوویوم نوعی ریزش مو است که زمانی رخ می دهد که فولیکول های مو آسیب ببینند یا از بین بروند. علت ریزش مو در این نوع نیز می تواند ناشی از داروها یا مواد شیمیایی مورد استفاده برای درمان سرطان مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی باشد. آناژن افلوویوم معمولاً پس از تکمیل درمان برطرف می شود.

ریزش مو می تواند یک مسئله سخت و احساسی برای مردان و زنان باشد. اگر دچار ریزش مو شدید هستید مهم است که برای یافتن علت آن به پزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب شروع شود.

چه چیزی باعث ریزش مو در مردان می شود؟

علل ریزش مو در مردان را می توان به سه دسته اصلی 1- ژنتیکی، 2- محیطی و 3- زیستی تقسیم کرد. دلایل زیادی برای ریزش مو در مردان وجود دارد که شایع ترین آنها طاسی ژنتیکی است. در زیر مهمترین علت ریزش مو در مردان آورده شده است :

• عدم تعادل هورمونی
• بعضی از بیماریها
• داروهای خاص
• تغذیه نامناسب
• فشار عصبی
• بیماریهای پوستی
• استفاده از مواد شیمیایی و حرارتی

بیایید نگاهی دقیق تر به هر یک از این دلایل بالقوه ریزش مو در مردان بیندازیم.

عدم تعادل هورمونی از علل ریزش مو در مردان

یکی از دلایل ریزش مو در مردان عدم تعادل هورمونی است. شایع ترین عدم تعادل هورمونی که می تواند باعث ریزش مو شود ترشح بیش از حد دی هیدروتستوسترون (DHT) است. DHT هورمونی است که باعث بروز صفات مردانه در دوران بلوغ می شود. با این حال اگر DHT بیش از حد باشد می تواند باعث کوچک شدن فولیکول های مو و در نهایت توقف رشد مو شود.

بعضی از بیماریها

بعضی از بیماریها وجود دارد که می تواند باعث ریزش مو در مردان شود. مشکلات تیروئید یک نمونه از آن است. هم کم کاری تیروئید و هم پرکاری تیروئید می توانند منجر به ریزش مو شوند. از دیگر بیماریهای که می تواند علت ریزش مو در مردان باشد عبارتند از : بیماری خودایمنی مزمن لوپوس، سرطان، افسردگی و اختلال روانی تریکوتیلومانیا. بیماری های خود ایمنی مانند آلوپسی آره آتا که باعث ریزش موی سکه ای می شود نیز می تواند مقصر ریزش مو در مردان باشد.

داروهای خاص

برخی از داروها می توانند به عنوان یک عارضه جانبی منجر به ریزش مو شوند. داروهای شیمی درمانی که برای درمان سرطان استفاده می شوند نمونه ای شناخته شده از این داروها است. سایر داروهایی که با ریزش مو مرتبط هستند عبارتند از : مسدود کننده های بتا، داروهای ضد افسردگی و حتی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، آنتی‌دپرسانت‌ها و آنتی‌کواگولانت‌ها

تغذیه نامناسب یک علت ریزش مو

عوامل تغذیه‌ای نیز می‌توانند بر سلامت مو تأثیرگذار باشند. رژیم غذایی فاقد برخی مواد مغذی نیز می تواند علت ریزش موی مردانه باشد. پروتئین، آهن، روی، ویتامین D و بیوتین یا همان ویتامین B همگی مواد مغذی ضروری برای موهای سالم هستند. اگر به اندازه کافی این مواد مغذی را دریافت نکنید می تواند منجر به ریزش مو شود. حبوبات، ماهی، تخم مرغ، اسفناج، گوشت قرمز و خشکباری نظیر انجیر خشک ، پسته و گردو از جمله مواد غذایی هستند که می تواند باعث تقویت مو و در نتیجه جلوگیری از ریزش مو شوند.

بیماری‌های پوستی

برخی بیماری‌های پوستی مانند درماتیت سبورئیک، عدم تعادل میکروبی روی پوست سر می تواند علت ریزش مو در مردان باشد.

کاهش وزن شدید از دیگر علل ریزش مو در مردان

تغییرات ناگهانی در رژیم غذایی، رژیم‌های غذایی کاهش وزن یا تجویز آنها بدون نظارت مناسب ممکن است به ریزش مو منجر شود. گاهی افراد به دلیل رژیم بد غذایی و کاهش شدید و ناگهانی وزن مواد معدنی و ویتامین‌های زیادی را از دست می‌دهند که همین موضوع کم‌کم منجر به ریزش شدید مو در آنها خواهد شد.

علت ریزش مو در زنان چیست؟

ریزش مو می تواند یک وضعیت بسیار ناراحت کننده برای زنان باشد به ویژه اینکه می تواند تأثیر عمیقی بر عزت نفس و کیفیت زندگی آنها داشته باشد. در حالی که علل مختلفی برای ریزش مو در زنان وجود دارد برخی از رایج ترین آنها عبارتند از:

عدم تعادل هورمونی

عدم تعادل هورمونی می تواند باعث ریزش مو در زنان شود. به عنوان مثال ترشح بیش از حد آندروژن ها (هورمون های مردانه) می تواند منجر به بیماری هایی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شود که به نوبه خود می تواند باعث ریزش مو شود.

سایر علل مرتبط با هورمون ریزش مو در زنان عبارتند از:

• سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS): این نابهنجاری در اثر عدم تعادل هورمون های تولید مثل بوجود می آید. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک معمولا دارای سطوح بالاتر از حد طبیعی آندروژن در بدنشان هستند. و همین عامل باعث ریزش شدید مو در این افراد می شود.
• بیماری های تیروئید: هم کم کاری و هم پرکاری تیروئید می توانند باعث ریزش مو شوند. بیماری های تیروئید ناشی از عدم تعادل هورمون تیروئید است که می تواند چرخه رشد مو را تحت تاثیر قرار دهد.
• یائسگی: یائسگی یک فرآیند طبیعی است که همه زنان با افزایش سن از آن عبور می کنند. در دوران یائسگی سطح هورمون ها به طور چشمگیری کاهش می یابد که می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات از جمله ریزش مو شود.

تغذیه نامناسب

تغذیه نامناسب یکی از شایع ترین علت ریزش مو در زنان است. کمبودهای رایجی که می تواند علت ریزش مو در زنان شود عبارتند از آهن، روی و بیوتین.

داروها

برخی داروها می توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث ریزش مو شوند. از جمله داروهای که می تواند علت ریزش مو در زنان باشند می توان بتا بلوکرها، داروهای ضد افسردگی و ضد انعقاد و حتی قرص های ضد بارداری را نام برد.

ژنتیک و ریزش مو

علت ریزش مو در خانم ها گاهی اوقات می تواند ارثی باشد. اگر یکی از اعضای خانواده شما دچار ریزش مو شده است به احتمال زیاد شما نیز ریزش مو را تجربه خواهید کرد. ژنتیک یکی از دلایل اصلی ریزش موی شدید است. انواع مختلفی از ریزش مو وجود دارد که می تواند علت ژنتیکی داشته باشد از جمله:

• آلوپسی آندروژنتیک: همچنین به عنوان طاسی با الگوی مردانه شناخته می شود. این شایع ترین نوع ریزش مو در مردان است ولی می تواند علت ریزش موی ژنتیکی در زنان نیز باشد. این نوع ریزش به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و هورمونی ایجاد می شود.
• آلوپسی آره آتا: این یک اختلال خود ایمنی است که باعث ریزش موی سکه‌ای در پوست سر و سایر نواحی بدن می‌شود. تصور می شود که حداقل تا حدودی ناشی از عوامل ژنتیکی باشد.
• تلوژن افلوویوم: این یک نوع ریزش موی موقت است که اغلب با استرس ایجاد می شود. البته این نوع ریزش مو نیز می تواند به علت ژنتیکی نیز رخ دهد.

هورمون ها و ریزش مو

هورمون ها برای بدن ما ضروری هستند. آنها به تنظیم همه چیز از خلق و خو و متابولیسم گرفته تا سیستم تولید مثل و رشد ما کمک می کنند. اما زمانی که هورمون‌های ما از تعادل خارج شوند می‌تواند تأثیر زیادی بر سلامت ما از جمله سلامت موهای ما داشته باشد. ریزش مو یکی از علائم رایج عدم تعادل هورمونی است و درک علل آن می تواند اولین قدم برای بازگرداندن موهای شما به حالت اولیه باشد. معمولا در زنان تغییرات هورمونی در دوران بارداری، پس از زایمان و در دوران یائسگی می‌تواند علت ریزش مو در زنان باشد.

یکی دیگر از شایع ترین علل مرتبط با ریزش مو هورمونی، ترشح بیش از حد هورمون مردانه آندروژن است. آندروژن نقش حیاتی در سلامت مردان و زنان دارد اما زمانی که در سطوح بالاتر از حد طبیعی وجود داشته باشند می توانند باعث ایجاد طیف وسیعی از مشکلات سلامتی از جمله ریزش مو شوند.

آلوپسی آندروژنتیک یا AGA شایع ترین نوع ریزش مو است که توسط هورمون ها ایجاد می شود. همانطور که گفته شد AGA به عنوان طاسی با الگوی مردانه شناخته می شود زیرا در مردان شایع تر از زنان است. اما زنان نیز ممکن است به آلوپسی آندروژنتیک مبتلا شوند که ناشی از عدم تعادل آندروژن‌ها می باشد.

اگر ریزش مو را تجربه می کنید مهم است که به پزشک عمومی خود مراجعه کنید تا هرگونه بیماری زمینه ای را بررسی کند. اگر مشخص شود که ریزش موی شما توسط هورمون ها ایجاد می شود درمان هایی وجود دارد که می تواند به بازگرداندن سطح هورمون به حالت طبیعی کمک کند. این ممکن است شامل مصرف داروها، مانند داروهای ضد بارداری خوراکی یا مسدود کننده های تستوسترون باشد.

ایجاد تغییرات در سبک زندگی می تواند به کاهش ریزش موی ناشی از هورمون نیز کمک کند. داشتن یک رژیم غذایی سالم، کاهش سطح استرس و ورزش منظم همگی می توانند موجب حفظ تعادل هورمون های بدن شود.

استرس یکی از علت ریزش مو در زنان

یکی دیگر از علت‌های ریزش مو در زنان استرس و اضطراب است. استرس مزمن و فشار روحی می‌تواند تأثیر مستقیمی بر سلامتی موها داشته باشد. استرس می تواند از منابع مختلفی از جمله کار، روابط اجتماعی و امور مالی و اقتصادی ناشی شود. وقتی تحت استرس زیادی هستید بدن شما به حالت بقا می رود و شروع به خاموش کردن عملکردهای غیر ضروری مانند رشد مو می کند.

دو نوع اصلی ریزش مو وجود دارد که می تواند ناشی از استرس باشد: تلوژن افلوویوم و آلوپسی آره آتا.

تلوژن افلوویوم نوعی ریزش موی موقت است که زمانی اتفاق می افتد که تعداد زیادی مو به طور همزمان وارد فاز استراحت (تلوژن) شوند. این می تواند ناشی از یک شوک فیزیکی یا عاطفی مانند بیماری یا مرگ در خانواده باشد. در این نوع ریزش، موها بلافاصله نمی ریزند بلکه رشد آنها به آرامی متوقف شده و شش تا هشت هفته بعد می ریزند. همانطور که گفته شد آلوپسی آره آتا یک بیماری خود ایمنی است که می تواند در اثر استرس ایجاد شود. این بیماری باعث می شود سیستم ایمنی به فولیکول های مو حمله کند و منجر به ریزش مو شود.

پیری و ریزش مو در خانم ها

افزایش سن یکی از شایع ترین دلایل ریزش موی زنان است. با افزایش سن، بدن هورمون هایی که مسئول رشد مو هستند کمتر تولید می کند. این می تواند به مرور زمان باعث نازک شدن موها شود. علاوه بر این، روند پیری می‌تواند به فولیکول‌های مو آسیب برساند و فولیکول ها کوچکتر و باریک تر شوند که این مورد نیز می تواند باعث کاهش رشد موها شود.

عوامل دیگری نیز وجود دارند که می توانند با افزایش سن در ریزش مو نقش داشته باشند. یکی از این موارد کاهش طبیعی تولید ملانین است که با افزایش سن رخ می دهد. ملانین مسئول رنگ دادن به مو است. با بالا رفتن سن افراد ممکن است رنگ موها روشن تر و یا حتی خاکستری و سفید شوند.

ریزش موی مرتبط با دارو

مصرف دارو همیشه احتمال بروز عوارض جانبی را دارد. برای برخی افراد یکی از عوارض جانبی مصرف داروها می تواند ریزش مو باشد. معمولا ریزش مو در اثر دارو موقتی است و دائمی نیست. انواع مختلفی از داروها وجود دارند که می توانند باعث ریزش مو شدید در زنان شوند. برخی از موارد رایج تر عبارتند از:

• بتا بلوکرها: اینها معمولاً برای درمان فشار خون بالا و بیماری های قلبی استفاده می شوند. مصرف داروهای بتا بلوکرها می تواند علت ریزش مو در زنان باشد.
• داروهای ضد افسردگی: بسیاری از افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند ریزش مو را به عنوان یک عارضه جانبی تجربه می کنند.
• قرص‌های ضد بارداری: ریزش مو در زنان یکی از عوارض جانبی رایج قرص‌های ضدبارداری است به‌ویژه قرص‌هایی که حاوی سطوح بالای استروژن هستند.
• شیمی درمانی: داروهای شیمی درمانی باعث ریزش مو می شوند.

اگر نگران ریزش موی ناشی از دارو هستید با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا بفهمید که علت ریزش موی شما نتیجه داروی است یا چیز دیگری.

مراقبت نادرست از مو

یکی از دلایل رایج ریزش مو مراقبت نادرست از موها است. استفاده از شامپوی نامناسب، شستشوی نامناسب، استفاده بیش از حد از سشوار و اتوی مو می تواند از علت ریزش مو در خانم ها باشد.

یکی از رایج ترین اشتباهات مردم در مصرف محصولات بهداشتی استفاده از شامپوی نامناسب است. اگر موهای چرب دارید باید از شامپوی مناسب موی چرب برای از بین بردن تجمع روغن و چربی استفاده کنید. اگر موهای خشکی دارید باید از شامپوهای ملایم که قدرت کمی در از بین بردن چربی پوست دارند و پوست سر را مرطوب نگه می دارند استفاده کنید. استفاده از شامپوی نامناسب می تواند موهای شما را خشک یا بیش از حد چرب کند که می تواند منجر به ریزش مو شود.

یکی دیگر از اشتباهات رایج این است که به اندازه کافی موهایتان را نمی شویید. اگر موهایتان را به طور مرتب نشویید روغن های طبیعی موجود در موهایتان می تواند جمع شده و موهایتان را چرب کنند. چربی بیش از حد می تواند منافذ پوست سر شما را مسدود کرده و باعث ریزش مو در مردان و زنان شود. استفاده بیش از حد از حالت دهنده های مو نیز می تواند علت ریزش مو در خانم ها شود. گرما به پروتئین موجود در موها آسیب می زند که باعث ضعیف و شکننده شدن موها می شود. این موضوع می تواند باعث شکستن یا ریزش موها شود.

گزینه های درمانی برای ریزش مو

ریزش مو مشکلی است که هم مردان و هم زنان را درگیر می کند و عوامل مختلفی می تواند باعث ایجاد آن شود. اگر با ریزش مو دست و پنجه نرم می کنید به دنبال روشهای درمانی برای کاهش ریزش موی خود هستید در اینجا نگاهی به برخی از رایج ترین گزینه های درمانی ریزش مو می اندازیم:

کاشت مو: کاشت مو یک روش جراحی است که در آن فولیکول های مو از یک ناحیه از پوست سر برداشته شده و به ناحیه دیگری پیوند زده می شود. این می تواند به پر کردن نقاط طاس کمک کند.

لیزر درمانی: در این روش از لیزرهای سطح پایین برای تحریک رشد مو استفاده می کند. لیزر جریان خون را در پوست سر بهبود می بخشد و از مرگ فولیکول های مو جلوگیری می کند.

رژیم غذایی و مکمل ها: همانطور که گفته شد رژیم غذایی نامناسب یکی از علت‌های ریزش مو هم در مردان و هم در زنان است. داشتن یک رژیم غذایی سالم و مصرف مکمل ها نیز می تواند باعث بهبود رشد موها شود. خوردن غذاهای غنی از پروتئین، آهن و ویتامین ها می تواند به موهای شما کمک کند تا مواد مغذی مورد نیاز برای رشد را تامین کنند. مصرف مکمل هایی مانند بیوتین، روغن ماهی و ویتامین D نیز می تواند کمک کننده باشد.

مدیریت استرس: استرس می تواند علت ریزش مو باشد. بنابراین کاهش سطح استرس باعث توقف ریزش مو شود. تکنیک‌های مختلفی برای مدیریت استرس وجود دارد که می توان از آنها استفاده کرد از جمله : تغییر سبک زندگی، ورزش، یوگا، مدیتیشن و مصرف میوه و سبزیجات