همین الان فروشگاه خودت و رایگان بساز و محصولت و بفروش

بیماری موزائیک انجیر ، علائم و راههای مبارزه

بیماری موزائیک انجیر مخربترین بیماری درختان انجیر محسوب می شود که متاسفانه در سالهای اخیر خسارات زیادی به باغات انجیر وارد کرده است. بیماری موزاییک انجیر یک بیماری ویروسی است که چندین گونه مختلف از ویروس ها در آن دخالت دارند. ویروس های

  • FMV ( fig mosaic virus )
  • FLV ( fig latent virus )
  • FLMV-1
  • FBV ( fig badna virus )

از عوامل ایجاد این عارضه هستند که به نظر می رسد ویروس FMV بیشترین نقش را در ایجاد بیماری موزاییک دارد. در این مقاله از سایت پالیز همراه ما باشید تا با این بیماری خطرناک انجیر بیشتر آشنا شویم.

علائم بیماری موزائیک انجیر

علائم در برگها

نشانه های بیماری در برگ ها به صورت لکه های کوچک سبز تیره و یا سبز کم رنگ که دارای طرح موزائیکی هستند ظاهر می گردد. طرح ها معمولا در بین رگبرگها دیده می شود و رگبرگها را شامل نمی شود. گاهی این لکه ها دارای حاشیه محو هستند. لکه های سبز کم رنگ در بين علائم این بیماری معمول تر است.

علائم بیماری موزائیک انجیر در برگها

در برخی برگها لکه ها نسبتا کوچک اند و به صورت یکنواخت در سطح و حاشیه برگ پراکنده شده اند. اما در برخی دیگر از برگ ها لکه ها بزرگتر می باشند. بیشتر لکه ها ، سبز روشن تا زرد و به صورت پراکنده و یا با الگوی معین بوده که به تدریج با زمینه سبز رنگ برگ مخلوط می شوند.

برگهای درختان مبتلا غالباً تغییر شکل داده و باریک می شوند. علائم بدشکلی در برگها ، به صورت طیف متنوعی از نظر شکل و اندازه می باشند ولی عموما بدشکلی بصورت پیچش و یا کوچک ماندن برگ ها ظاهر می شود.

دانلود پکیج کتاب

علائم در میوه ها

بیماری موزائیک انجیر موجب ریزش شدید میوه قبل از رسیدن می شود. در درختان مبتلا به بیماری موزائیک معمولا میوه ها از حد طبیعی کوچکترند و دارای شکل طبیعی نیستند و علائم بدشکلی را نشان می دهند. میوه های انجیر مبتلا به بیماری موزاییک ممکن است لکه هایی به رنگ زرد کم رنگ داشته باشند. لکه ها بر روی میوه ها ممکن است حلقوی و یا به صورت نوارهای طولی باشند.

حساسیت گونه های مختلف نسبت به بیماری موزاییک انجیر

گونه انجیر خوراکی کاریکا ” ficus carica ” اصلی ترین میزبان بیماری موزائیک انجیر می باشد که تعداد زیادی از واریته های آن حساس به این بیماری هستند. البته این بدان معنی نیست که سایر گونه از ابتلا به این بیماری مصون هستند. ولی باید توجه داشت که شدت علائم تا اندازه ای در گونه های مختلف متفاوت می باشند. مثلا درختان انجیر سیاه نسبت به درختان انجیر زرد نسبت به این بیماری حساس تر اند. برای آشنایی با انواع گونه های انجیر مقاله انواع درخت و میوه انجیر را مطالعه بفرمایید.

ناقلین بیماری موزائیک درخت انجیر

پیشنهاد مطالعه  روش صحیح خشک کردن انجیر بدون اینکه سیاه شود

ناقل اصلی بیماری موزائیک انجیر کنه ای است از خانواده اریوفید ” Eriophyidae ” به نام ” کنه اریوفید انجیر ” Aceria ficus که درصد بالایی از جمعیت آن (حدودا ۷۰٪ ) می توانند بیماری را منتقل کنند. دیگر ناقلین بیماری موزائیک انجیر شته ها و شپشک ها هستند که در انتقال این بیماری از درختان آلوده به درختان سالم می توانند موثر باشند.

قابلیت انتقال می تواند بعد از گیرش بوسیله کنه با یک دوره کوتاه نهفتگی ۶ تا ۷ ساعته بین زمان گیرش و انتقال رخ دهد و کنه ها بعد از 7 – 6 ساعت براحتی می توانند بیماری را انتقال دهند.

روش انتقال بیماری موزائیک انجیر

هر دو کنه های نابالغ و بالغ اریوفید می توانند ویروس موزاییک انجیر را از جوانه های انتهایی و سطح زیرین برگهای مبتلا کسب کنند. کنه ها قابلیت انتقال را حتی بعد از پوست اندازی نیز دارند. همچنین کنه های بالغ می توانند ویروس را پس از گیرش از درختان آلوده برای مدت بیش از ۱۰ روز در دمای اتاق و ۲۰ روز در دمای °5c حفظ کنند.

بیماری موزائیک انجیر بوسیله اندامهای رویشی ( ساقه و برگ ) و همچنین از طریق پیوند می تواند منتقل شود. اما قابلیت انتقال بوسیله بذر را ندارد.

پراکنش جغرافیایی موزائیک انجیر

بیماری موزائیک درخت انجیر دارای پراکنش جغرافیایی وسیعی است و در هر جا که انجیر کشت می شود می تواند حضور داشته باشد. این بیماری در مناطقی که هیچ گونه علائم موزاییکی در درختان آن منطقه وجود نداشته نیز دیده شده است.

این عارضه تاکنون در مناطق مختلف جهان از جمله آمریکای شمالی ، آمریکای جنوبی ( آرژانتین و شیلی ) ، اروپا ( انگلیس ، اسپانیا ، ایتالیا ، آلمان و …. ) ، استرالیا ، هند ، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله مراکش ، الجزایر ، تونس ، لیبی ، سوریه ، ترکیه و اردن مشاهده شده است.

علائم و بدشکلی برگها و میوه در درخت مبتلا به بیماری موزائیک انجیر

بیماری موزاییک اولین بار در ایران در سال 1338 از نواحی ورامین ، گرگان ، مازندران و گیلان دیده شده است. در سال 89 علائمی از موزائیک انجیر در استان تهران ( شهر ورامین ) و استان لرستان ( شهر خرم آباد ) و استان مرکزی ( شهر ساوه ) نیز گزارش شده است.

در مردادماه ۱۳۹۳ علائم این بیماری در منطقه کرفت و آبسرد شهرستان جهرم مشاهده شده است. علت شیوع این بیماری در استان فارس که تا قبل از سال ۹۳ سابقه نداشته است آوردن قلمه های درختان انجیر آلوده و کاشت آنها و نیز استفاده از پیوندک درختان آلوده بر روی درختان انجیر سالم بوده است.

مبارزه با بیماری موزائیک انجیر

  • استفاده از پایه ها و قلمه های سالم می تواند یک روش مؤثر جهت کنترل بیماری موزاییک انجیر باشد.
  • نابود کردن فوری تک درختان آلوده در باغات به منظور جلوگیری از گسترش بیماری.
  • مراقبت مداوم نهالستانها و نابود کردن نهالستانهای آلوده به منظور جلوگیری از انتقال بیماری موزائیک به سایر مناطق
  • مواظبت مداوم باغات انجیر به ویژه باغات جدید به منظور جلوگیری از انتشار بیماری
  • خرید نهال از نهالستانهای مطمئن و غیر آلوده که در این مورد لازم است نهالستانها زیر نظر یک مرجع علمی و با کادر مجرب قرار گیرد.
  • گرما درمانی ، با در معرض قرار دادن نهال انجیر ریشه دار آلوده در دمای ۳۸ درجه سلسیوس به مدت ۸ هفته و سپس بریدن نوک قسمتهای هوایی به طول ۳ تا ۴ سانتی متر و ریشه دار کردن آنها تحت شرایط رطوبت نسبی بالا در گلخانه.
  • خودداری از کاشت درختان انجیر سیاه گلابی شکل به علت حساسیت شدید این نوع انجیر به بیماری موزائیک انجیر
  • یکی از روش های مبارزه با بیماری موزاییک انجیر کنترل جمعیت کنه های اریوفید می باشد.
  • از بین بردن علف های هرز در باغات انجیر نیز یکی دیگر از روش های جلوگیری از گسترش کنه های و سایرحشرات ناقل است.
  • ضد عفونی ابزار کار باغبانی مانند قیچی باغبانی ، چاقو ، اره و . . . با الکل یا آب واکتس % 10 نیز در کنترل بیماری موزائیک انجیر می تواند بسیار موثر باشد.
  • خوداری از رفت و آمد از باغات و نهالستانهای آلوده به باغات سالم، با توجه به اینکه احتمال انتقال بیماری با دست و لباس و سایر ابزار وجود دارد.
  • هیچ گونه مبارزه شیمیایی موثر در از بین بردن ویروس موزائیک انجیر وجود ندارد و تنها امید برای مبارزه با این بیماری کنترل جمعیت کنه ناقل بیماری است. استفاده از کنه کشهای تجاری می تواند سطح جمعیت کنه ناقل بیماری را کاهش دهد، اما ریشه کن کردن آنها احتمالا ناممکن است. به هر حال، می توان با استفاده از یک روش تلفیقی شامل استفاده از پایه ها و قلمه های سالم و گواهی شده عاری از ویروس و همچنین کنترل شیمیایی کنه ناقل نرخ شیوع این بیماری را در باغ کاهش داد.
پیشنهاد مطالعه  هر آنچه در مورد درخت انجیر باید بدانید

سوالات متداول

علائم بیماری موزائیک انجیر به شکل لکه های موزاییکی سبز کم رنگ بر روی برگها و میوه و بد شکلی در برگها ظاهر می شود. معمولا بد شکلی به صورت پیچش و یا کوچک ماند برگها است.

متاسفانه تاکنون راه موثری برای مبارزه با بیماری موزائیک انجیر پیدا نشده است. تنها روش کنترل بیماری کاهش جمعیت کنه ناقل بیماری و استفاده از پایه های و قلمه ها سالم و از بین بردن درختان آلوده است.

اشتراک گذاری در :
به این مطلب امتیاز دهید :
4.6/5
شاید این مطالب را هم بپسندید

14 دیدگاه دربارهٔ «بیماری موزائیک انجیر ، علائم و راههای مبارزه»

  1. محمود غفاریان

    سلام
    من درخت انجیر کوچکی دارم ( در شهر سیدنی استرالیا که الان اینجا تابستان است) که برگهای ان در مدت یک ماه گذشته حالت سوراخ شدگی پیدا کرده و در این سوراخها برگ خشک شده و رنگ قهوای تیره پیدا کرده و شکننده هستند و خرد میشوند.
    اما میوه های اندکی که درخت دارد به تدریج میرسند ولی جوانه ها هیچ کدام رشدی نکرده اند.
    ممنون نیشوم اگر راهنمایی کنید تا این کدام آفت است و راه چراه ان چیست.

    1. با توجه به علایمی که گفتید بنده حدس می زنم احتمالا درخت شما دچار بیماری لکه برگی انجیر شده یا دچار کنه شده که برای آشنایی و نحوه مبارزه با بیماری لکه برگی از قسمت فهرست» بیماریها » بیماری های درخت انجیر و راههای مبارزه را مطالعه بفرمایید. در مورد آفت کنه اریوفید هم می تونید از قسمت فهرست » آفات » آفت کنه اریوفید را مشاهده کنید.

  2. سلام
    یک درخت انجیر در حیاط خانه ما رشد کرده (با توحه به این که هیچ نهالی نکاشه ام) الان مدت 3 سال است که میوه می دهد. ولی قبل از رسیدن میوه ها همه شان میریزند (انجیر های سبز به شروع به زرد شدن می کنند و می ریزند). با توجه به اینکه از جنس این درخت خبر ندارم و هیچ نشانی از بیماری هم در آن نمی بینم چه کاری می توانم انجام دهم.

  3. درخت شما دو حالت داره اگر فقط یکبار در سال محصول میده از گونه ای است که باید گرده افشانی بشه ، اگر چند نوبت در سال محصول داره یعنی تو فصل زمستان حتی با ریزش برگها باز میوه روی درخت هست گونه ای است که از اون برای گرده افشانی استفاده می کنند

  4. سلام استاد درخت انجیری دارم خودم کاشتم تقریبا سه یاله انجیر نسبتارخوبی میده چمد شاخه به کلفتی عقب شصت دست داره که خیلی بلنده و سر انها میوه زیادی با برگ زیاد داده وخم شده ایت در اخر بهار اشکال داره حرص کنم ممنون

    1. بهتره هرس رو تو زمستون انجام بدید. هرس این موقع ممکنه به درخت شوک وارد کنه ، فعلا می تونید شاخه های آویزان رو با طناب به هم متصل کنید تا صاف بایستند

  5. سلام استادعزیز
    من یک درخت انجیر دارم که برگهای پهن بزرگی دارد و اصلا شبیه به برگهای پنجه گربه ای درختان انجیر معمولی نیست. با اینکه رشد خوبی داره ولی میوه های فسقلی میاره و اخیرا دیدم خیلی از میوهاش زرد شده و تووش پووک هست. بفرمائید چیکار کنم که انجیر داشته باشم. ممنون

    1. آبیاری درخت رو به طور منظم انجام بدید از کود سه بیست و کود حاوی ریز مغذی ها برای تقویت درخت استفاده کنید برای درشت شدن میوه هم از کود پتاس بالا مثل کود 36 – 12 – 12 استفاده کنید.

  6. سلام استاد
    من یک درخت انجیر دارم که تک درخت هست و در نزدیکی اون هم درخت انجیر دیگه ای نیست. این درخت میوه های شیرین و بدون هسته داره ولی اخیرا متوجه شدم که حالت موزائیکی که گفتید داره ولی اثری روی میوه و برگها هنوز نداده. راهکاری هست که نجاتش بدم؟ سه ساله هست.
    ضمنا در همین محل سه سال قبل یه درخت انجیر دیگه بود که اون هم برگهاش همینجوری شده بود قارچ کش زدم بهش. درخت کلا خشک شد??

    1. اگر درخت شما دچار بیماری موزاییک شده متاسفانه راه درمانی برای اون نیست فقط برای جلوگیری از گسترش بیماری شاخه های آلوده رو هرس کنید.

  7. اسماعیل

    سلام. من باغ انجیر دارم و علائم موزاییکی دارد ایا درمانی دارد

    1. فعلا که راه درمانی برای این بیماری وجود نداره حذف شاخه های آلوده و تقویت درخت مقداری می تونه در کنترل بیماری کمک کننده باشه

  8. سلام
    درخت انجیری در حیاط خانه دارم که محصول خوبی هم میداد و الان یکسال است که برگ ها تغییر رنگ یافته و میوه ها قبل از رسیدن میریزن و با توضیحاتی که خوندم احتمالا ویروس موزاییک گرفته.آیا با سم پاشی واقعا درخت خوب میشود یا کم کم خشک میشود؟و آیا میوه ها قابل استفاده هستند؟

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا

انجیر خشک رو دیگه گرون نخر!!

خرید انجیر خشک با نصف قیمت بازار و ضمانت کیفیت محصول و ارسال سریع و بدون تاخیر !!!
قیمت انجیر خشک استهبان