آشنایی با آفت مگس میوه انجیر

مگس میوه انجیر یکی از آفت های درخت انجیر است که به محصول خسارت وارد می کند و باعث افت کیفیت محصول می شود. در مقالات قبل با انواع بیماری های درخت انجیر و آفات انجیر آشنا شده ایم. در این قسمت با آفت مگس انجیر و نحوه کنترل آن آشنا می شویم.

خسارت مگس میوه انجیر

مگس میوه در ایران در سال 1355 مورد شناسایی قرار گرفت. این حشره از آفات مهم میوه درختان به حساب می آید. حتی میزان خسارت آن را در برخی کشورها بر روی تعدادی از میوه ها تا 85% نیز ذکر نموده اند. لارو مگس با ایجاد منافظی در پوست و میوه از گوشت میوه تغذیه می کند. در اثر حمله این آفت میوه ها اغلب فاسد شده و بر روی زمین می ریزند.

کشورهای اطراف دریای مدیترانه و ایالات متحده آمریکا از مناطق آلوده به این آفت انجیر می باشد. در ایران این آفت از کرمانشاه ، شیراز ، اطراف ساوه ، اصفهان و کاشان گزارش شده است.

شکل شناسی آفت مگس میوه انجیر

حشره کامل ، مگسی کوچک به رنگ سیاه فلزی است که طول آن به 3/5 تا 4/5 میلی متر و عرض آن با بالهای باز به 8 میلی متر می رسد. زیر شکم مگس انجیر قهوه ای بوده و بالها شفاف و رگ بالها به رنگ قهوه ای روشن هستند. چشم ها در این حشره به رنگ قرمز آجرى و پاها به رنگ قهوه ای تیره هستند.

آفت مگس میوه انجیر پس از جفت گیری در زیر پوست میوه انجیر بهاره که نارس و کال به نظر می رسد تخم ریزی می کند. تخم ها سفید رنگ ، دوکی شکل و کمتر از یک میلی متر طول دارند که در دو انتهای خود قدری تیره به نظر می آید. پس از چند روز تخم ها تفریغ شده و لارو ها از درون تخم بیرون می آیند.

لارو مگس انجیر سفید رنگ و در قسمت سر باریک و کشیده و در قسمت انتهای بدن ضخیم می باشد. لارو پس از تکمیل رشد به طول 6 الی 7 میلی متر می رسد. مگس انجیر از جمله آفت های درخت انجیر است که لارو آن خسارت زیادی به درخت وارد می کند. شفیره این آفت به رنگ قهوه ای روشن و 3/5 تا 4 میلی متر طول دارد.

زیست شناسی آفت

مگس میوه انجیر زمستان را در مرحله شفیرگی و در عمق ۱۵ – ۱۰ سانتی متری خاک سپری می کند. حشرات کامل از اواخر اردیبهشت ماه به بعد ظاهر می شوند. مگس ها برای مدت چند روز از مواد مختلفی مانند ترشحات شیرین سایر حشرات به خصوص شپشک ستاره ای انجیر و از میوه های رسیده انجیر تغذیه می کنند.

حشرات پس از بلوغ جنسی جفت گیری کرده و تخمها را در ناحیه نهنج میوه انجیر قرار می دهند. تخم ریزی معمولا در هفته آخر اردیبهشت ماه صورت می گیرد. ماده به منظور تخم ریزی ، آلت تخم ریز را به درون نهنج میوه فرو برده و در هر نوبت 2 – 4 تخم می گذارد. چنانچه بیش از 4 لارو درون هر میوه یافت شود این لاروها مربوط به دو نسل مختلف از آفت های درخت انجیر می باشند.

لاروها پس از 5 روز از تخم بیرون آمده و در اطراف نهنج میوه باقی مانده و همان جا شروع به تغذیه از گوشت انجیر می کنند. تغذیه لاروها حدود 2 تا 3 هفته طول می کشد. پس از آن معمولا میوه های آلوده ریزش می کنند.

لاروها در این موقع میوه را ترک کرده و به عمق ۱۰ – ۵ سانتی متری خاک می روند و در آنجا به شفیره تبدیل می شوند. در فصل بهار و پاییز رشد لارو در مدت ۲۵ روز و در تابستان در مدت تقریبا ۱۵ روز به حداکثر رشد خود می رسند.

حمله لاروها در میوه های رسیده انجير محدود به ناحیه نهنج می شود. دوره رشد و نمو یک نسل در فصول بهار و پاییز بین ۴۰ – ۳۵ روز و در تابستان در حدود ۳۰ رور طول می کشد.

در اثر حمله مگس میوه انجیر گرچه میوه های جوان و نارس به زمین می ریزند ولی میوهای رسیده روی درخت باقی مانده و فاسد می شوند که در مورد اول لاروها میوه ها را ترک کرده و در خاک تبدیل به شفیره می شوند، ولی در مورد دوم ممکن است که بعضی از شفیره ها درون میوه های فاسد تشکیل شوند.

مبارزه با مگس میوه انجیر

میزان حساسیت درختان انجیر نسبت به آفت های مختلف درخت انجیر متفاوت است. میزان حساسیت انجیر سیاه نسبت به خسارت مگس میوه بیشتر از انجیر سبز است و همچنین مگس ها به میوه درختان آبی بیشتر از میوه درختانی که به صورت دیم کاشته شده اند خسارت وارد می کند

یکی از راه های مبارزه با آفت مگس انجیر این است که به محض مشاهده علائم آلودگی روی میوه ها ، تمام آنها را از رو و زیر درخت جمع آوری نموده و نابود کنید. به علاوه می توان با یک شخم سطحی در زمستان شفیره ها را به سطح خاک آورده و آنها را در معرض سرمای مستقیم و يخبندان قرار دهید این عمل در پایین آوردن جمعیت این آفت نقش مهمی خواهد داشت.

برای مبارزه شیمایی با این آفت می توان در ارقام حساس انجیر با استفاده از سم دیپترکس و با غلظت ۱/۵ درهزار یا سم دیازینون و پرمترین اقدام به سمپاشی کرد. باید توجه داشت که زمان سمپاشی هم زمان با رسیدن میوه های انجیر باشد.