آشنایی با آفات و بیماری های درخت زیتون و روش کنترل آنها

زیتون ، درختی نیمه گرمسیری و بومی منطقه مدیترانه است. درخت زیتون در صورت محافظت مناسب می تواند به مدت طولانی ( تا 1000 سال ) عمر کند. این درخت یک گونه نسبتا مقاوم به آفات و بیماری ها است. ولی تعدادی از آفات و بیماری ها می تواند موجب آسیب و از بین رفتن آن شوند. در این مقاله از سایت پالیز ابتدا با آفات و سپس با بیماری های درخت زیتون آشنا می شویم.

آفات درخت زیتون

مگس میوه زیتون

مگس میوه زیتون با نام علمی Bactrocera oleae یک گونه گیاه خوار و مونوفاژ ( تکخوار ) بوده و آفت کلیدی در اغلب باغهای زیتون می باشد. فعالیت لارو این آفت بر روی میوه زیتون باعث خرابی میوه و ریزش آن می شود. حمله آفت مگس میوه تحت تأثیر شرایط آب و هوایی است در واقع وجود شرایط آب و هوایی مطلوب موجب رشد ناگهانی جمعیت آن می شود.

مگس زیتون حشره ای به طول 5 میلی متر با سری به رنگ زرد متمایل به قهوه ای است. قفسه سینه در این حشره به رنگ قهوه ای با سه نوار تیره موازی در امتداد بدن است. شکم آن قهوه ای روشن با 6 عدد نوار تیره می باشد. لارو مگس زیتون به طول 5 میلی متر و دارای رنگ زرد متمایل به سفید است.

آفت مگس زیتون زمستان را به صورت شفیره در درون خاک یا میوه های ریزش کرده یا به صورت حشره بالغ می گذراند. در اواسط تابستان مگس های ماده با سوراخ کردن پوست زیتون اقدام به تخم گذاری در درون میوه می کنند مدت زمان بین مرحله تخم تا بلوغ حدود 35 روز طول می کشد در این مدت لارو با تغذیه از گوشت میوه موجب خسارت به محصول می شود.

حشرات ماده ترجیح می دهند که بر روی ارقام با میوه های درشت ، کروی شکل ، سبز و سفت تخمگذاری کنند و هنگامی که ارقام مطلوب در دسترس نباشند سایر ارقام مورد حمله قرار می گیرند. کنترل اثرات منفی حمله مگس میتواند مهمتر از کنترل آلودگی باشد. 

در واقع ریزش میوه و کاهش کیفیت روغن بلافاصله پس از تخمگذاری مگس رخ نمی دهد، بلکه هنگامی اتفاق می افتد که سوراخ خروجی توسط لارو بالغ ایجاد می شود.

میوه های با کمتر از ده درصد سوراخ خروجی لارو می توانند روغن با کیفیت عالی تولید کنند، به ویژه اگر روغن کشی در مدت کوتاهی پس از برداشت میوه انجام شود. با اینحال اگر درصد میوه های حاوی سوراخ خروج لارو به 40 تا 45 درصد برسد ، روغن در طبقه فرابکر قرار نمی گیرد. 

برداشت زود هنگام و روغن کشی سریع ( ظرف 24 ساعت پس از برداشت ) برای کاهش اثرات منفی حمله مگس بر روی کیفیت روغن مؤثر است.

مبارزه با مگس زیتون

1. جمع آوری میوه های ریخته شده در زیر درخت
2. زیرو رو کردن خاک پای درختان در بهمن ماه جهت از بین بردن شفیره ها
3. آلودگی را میتوان از طریق گذاشتن تله شکار یا چسب زرد برای مگس های بالغ کنترل کرد. تله ها یا تجهیزات باید بر روی تمامی درختان زیتون در حاشیه های باغ قرار گرفته و به درختان داخل باغ نیز به صورت یک در میان تله ها یا تجهیزات نصب گردد.
4. می توان از طعمه مسموم حاوی پروتئین هیدرولیزات نیز برای کنترل حشره بالغ استفاده کرد که در این حالت ، طعمه ها را باید در بخشی از درختان برای مثال یک ردیف در میان یا سه ردیف در میان قرار داد.
5. محلولپاشی درختان با پروتئین هیدرولیزات 3 درصد همراه با آفت کش دلتامترین 2/5 درصد به میزان 1 در هزار
6. دو یا سه بار سمپاشی با سموم مسی یا کائولین پاشی میتواند نتایج خوبی در کاهش آسیب مگس زیتون داشته باشد. اثر دورکنندگی و ضد تخمریزی سموم مسی با افزایش رطوبت نسبی هوا و باغ کاهش می یابد بنابراین در زمان حمله شدید آفت سمپاشی در ماههای بعد نیز باید انجام شود.

آفت بید زیتون

یکی دیگر از آفات درخت زیتون آفت بید زیتون است. بید زیتون سه نسل در سال دارد. نسل اول از گلها ، نسل دوم که بیشترین آسیب را می زند از هسته داخل میوه و نسل سوم از برگها تغذیه می کند. زمستان گذرانی آفت بید زیتون به فرم نسل سوم است. 

ریزش زود هنگام میوه در طی نفوذ لارو به داخل هسته ( خرداد تا تیر ) ممکن است مضر نباشد اما ریزش دیر هنگام میوه از اوایل شهریور تا پاییز میتواند خسارتی تا 50 درصد به میزان محصول وارد نماید.

روش اختلال در جفتگیری با استفاده از فرمونهای جنسی در برخی موارد نتایج خوبی به بار آورده است، با این وجود این روش کنترلی به طور عمومی استفاده نمی شود زیرا کاهش جمعیت پس از 3 – 2 سال به تدریج رخ داده و همچنین نمی تواند از خسارت اقتصادی به دلیل جمعیت بالای آفت جلوگیری کند حتی زمانی که جفتگیری بیش از 90 درصد کاهش یابد. 

در باغهای زیتون ، مبارزه توسط سموم شیمیایی جهت کنترل نسل دوم این آفت انجام می شود. نمونه گیری از میوه ها ( صد عدد میوه در هر هکتار ) باید در اواسط تیر انجام شود.

3 – پسیل زیتون

پسیل زیتون حشره ای کوچک به رنگ زرد تا سبز روشن و یا به رنگ خاکستری با سری پهن است. زمستان گذرانی این آفت به صورت حشره بالغ بر روی پاجوش ها و شکاف پوست درختان و بر روی سرشاخه ها و کنار برگ ها می باشد. حشرات ماده با شروع فصل بهار بر روی نوک سر شاخه ها و بر روی برگهای جوان اقدام به تخم گذاری می کنند.

این آفت به علت ایجاد توده های پنبه ای مانند بر روی درختان زیتون به برفک زیتون معروف است. حشرات بالغ و پوره ها با مکیدن شیره گیاهی و تولید تار های مومی سفید و پنبه مانند روی خوشه های گل از بارور شدن آن ها جلوگیری می کنند. پوره ها ضمن تغذیه از شیره گیاهی عسلک نیز تولید می کنند.

 مبارزه

جهت مبارزه با آفت پسیل زیتون می توان از سموم مالاتیون 2/5 – 2 در هزار یا اتریمفوس ( اکامت ) به نسبت 1/5 در هزار به همراه روغن ولک به نسبت يک درصد ( سمپاشی در بهمن و اسفند ) استفاده کرد.

شپشک سیاه

شپشک سیاه زیتون با بدنی گرد به رنگ قهوه ای تیره و نقش برجسته هایی بر پشت بدن است. زمستان گذرانی حشره به شکل پوره و در زیر سطح برگ ها و در کناره رگبرگ ها می باشد. با گرم شدن هوا در فصل بهار فعالیت حشره نیز آغاز می شود. 

با اجرای روشهای کشاورزی مناسب مانند هرس که موجب چرخش بهتر هوا و کاهش رطوبت نسبی و افزایش دما می گردد و آبیاری و کودهی مناسب ، رعایت بهداشت باغ و استفاده از ارقام مقاوم میتوان خسارت ناشی از شپشک سیاه زیتون را به طور قابل توجهی کنترل نمود.

پایش شپشک سیاه از طریق نمونه گیری برگ و سر شاخه در اوایل اردیبهشت ماه صورت گرفته و مبارزه در اوایل تا اواسط تیرماه و هنگامی انجام می شود که یک عدد حشره ماده در هر برگ یا در هر سانتیمتر سر شاخه مشاهده شود. برای مبارزه شیمیایی می توان از روغن ولک 2 درصد یا مخلوط روغن ولک با سم دیازینون 1 در هزار در اواخر پاییز یا اوایل زمستان علیه پوره های زمستان گذران استفاده کرد.

سرخرطومی برگخوار زیتون و پروانه جوانه خوار زیتون

هر دوی این حشرات از آفات مهم درخت زیتون در نهالستانها و بر روی نهالهای جوان است. سرخرطومی برگخوار در خردادماه ظاهر شده و در شب فعالیت می کند. این حشره در طی روز در پای درخت مخفی شده و در شب برای تغذیه از درخت بالا می رود. 

بستن نوارهای پشم شیشه بر روی تنه درختان جوان مانع از حرکت سرخرطومی و جلوگیری از آسیب به برگ درخت می شود. همچنین تیمار خاک با استفاده از نماتدهای بیماریزای آفات و هنگامی که خاک کاملاً مرطوب است میتواند در کنترل لارو سرخرطومی در نهالستانها مؤثر باشد.

با استفاده از باکتری باسیلوس تورنژینسیس ، میتوان لارو پروانه جوانه خوار که بر روی سطوح خارجی درخت زیتون زندگی می کند را کنترل نمود. مبارزه با آفت هنگامی ضروری است که یک درصد از میوه های ارقام کنسروی دچار آلودگی شده باشند در حالی که ارقام روغنی معمولاً نیازی به تیمار ندارند.

حذف پاجوش ها، حذف سرشاخه ها و برگ های آلوده ، جلوگیری از انتقال نهال های آلوده به سایر مناطق ، غوطه وری نهال ها در محلول 1/5 تا 1 در هزار سموم فسفره آلی مانند مالاتیون و دیازینون همراه یک درصد روغن به مدت پنج دقیقه در کنترل آفت پروانه جوانه خوار توصیه می شود.

آفت سوسک چوبخوار زیتون

این آفت علاوه بر درخت زیتون در درختان اکالیپتوس ، گز و گل ابریشم نیز دیده شده است. آفت چوبخوار زیتون حشره ای به رنگ سیاه براق است. در حشرات ماده پیشانی از موهای متراکم طلایی پوشیده شده و در وسط نیز دو برآمدگی مثلثی شکل شاخ مانند وجود دارد. لاروهای این آفت دارای بدنی خمیده و به رنگ سفید هستند. لاروها با تغذیه از چوب شاخه های اصلی و تنه درختان سبب خسارت می شود.

آبیاری و تغذیه مناسب درختان ، رعایت فاصله کاشت درختان زیتون ، حذف شاخه های آلوده و سوزاندن آنها ، استفاده از چسب های هرس و یا سموم مسی بر روی محل زخم های هرس و آسیب های ناشی از جوندگان از روش های زراعی مبارزه با این آفت است. با توجه به اینکه لاروهای این آفت درون شاخه ها هستند و خروج حشرات کامل نیز به صورت تدریجی است لذا کنترل شیمیایی توصیه نمی شود.

اما در باغاتی که شدت آلودگی زیاد است سم پاشی با سموم نفوذی علیه لاروهای سن اول در اواخر خرداد یا اوایل تیر ماه مناسب است و برای نتیجه بهتر دو هفته بعد باید تکرار شود. برای مبارزه شیمیایی می توان از مخلوط 1/5 لیتر سم مالاتیون + 2 لیتر روغن + 100 لیتر آب ( به تنه و شاخه های آلوده مالیده شود) استفاده کرد.

سوسک پوست خوار زیتون

یکی دیگر از آفات مهم درخت زیتون آفت سوسک پوست خوار است. سوسک پوست خوار زیتون حشره ای به طول حدود 2 تا 3 میلیمتر با بالپوش های خاکستری و شیاردار ، قفسه سینه پوشیده از مو و شاخک ها بادبزنی شکل است. لاروها دارای رنگ سفید ، خمیده و فاقد پا با سری کوچک هستند.

با گرم شدن هوا سوسک شروع به تغذیه و ایجاد دالان در چوب درختان می کنند ماده ها در درون این دالان ها تخم گذاری کرده و لارو ها پس از بیرون آمدن از تخم شروع به تغذیه از اندام های زیر پوست درخت می کند با بزرگ شدن لاروها ، آنها با ایجاد اتاقکی در انتهای دالان لاروی در آنجا به شفیره تبدیل می شوند.

مبارزه

آبیاری و تغذیه مناسب ، هرس شاخه های آلوده و سوزاندن آنها ، سفید کردن تنه درختان با رنگ یا کائولین از جمله روش های پیشگیری از گسترش آفت سوسک پوست خوار زیتون است. جهت مبارزه شیمیایی می توان از سموم سوین ، دورسبان یا پرمترین در زمان خروج حشره بالغ از پناهگاه استفاده کرد.

سپردار بنفش زیتون

این آفت علاوه بر درخت زیتون به گیاهان آپارتمانی و درختان میوه هسته دار مانند مرکبات و درختان جنگلی نیز خسارت وارد می کند. حشره ماده فاقد بال و پا و دارای سپری به رنگ خاکستری روشن است. حشره نر دارای یک جفت بال و شاخک های کوتاه و پرزدار و به رنگ ارغوانی می باشد. سپردار بنفش زیتون عموما بر روی برگ ها و شاخه دیده می شود و با تغذیه از کلروفیل برگ ها سبب ایجاد لکه های گرد و قرمز رنگ بر روی آنها می شود.

مبارزه

سمپاشی بر علیه این آفت که یکی از آفات خسارت زای درخت زیتون محسوب می شود با استفاده از سم دیازینون همراه با روغن ولک 2 درصد در اواخر بهار و یا اوایل تابستان انجام می گیرد.

سپردار زرد زیتون

سپردار زرد درختان زیتون شبیه به سپردار بنفش است با این تفاوت که حشره ماده کاملا مسطح و به رنگ زرد روشن می باشد. در اوایل خرداد حشرات ماده شروع به تخم گذاری می کنند با بیرون آمدن پوره ها از تخم بعد از چند ساعت فعالیت ، خود را به محل مناسب رسانده و با ترشح ماده مومی بر روی بدن خود سپر تشکیل می دهند.

این آفت علاوه بر درخت زیتون به مرکبات، شمشاد ، انجیر ، گل نسترن، انگور ، یاس نیز خسارت وارد می کند. آفت سپردار زرد زیتون با چسبیدن به سطح زیرین برگ از شیره نباتی تغذیه می کند در اثر فعالیت سپردار برگ ها زرد شده و همراه با میوه شروع به ریزش می کنند و گسترش آفت باعث ضعف درخت می شود.

مبارزه

برای مبارزه با این آفت می توان از مخلوط روغن ولک 1 یا 2 درصد با حشره کش کارپیریفوس ( دورسبان ) 1 در هزار استفاده کرد

بیماری های درخت زیتون

بیماری لکه طاووسی زیتون

بیماری لکه طاووسی مهمترین بیماری قارچی درختان زیتون است که اندامهای سبز گیاه به ویژه برگها را آلوده می کند. علائم بیماری شامل لکه های خاکستری قهوه ای به قطر حدود ده میلیمتر با یک رنگ زرد مشخص بر روی برگها و میوه ها می باشد. این قارچ در دمای 25 – 15 درجه سانتیگراد رشد کرده و آلودگی معمولاً با رطوبت بالا و سرما در ارتباط است.

بارندگی باعث گسترش و انتشار بیماری می شود. عامل تلقیح که موجب آلودگی اولیه می شود در طی زمستان یا تابستان بر روی برگها و سرشاخه های آلوده ظاهر می شود. با ظاهر شدن آلودگی ، برگها کلروزه شده و میوه های آلوده بر روی زمین ریزش می کنند.

مبارزه

به منظور کاهش اثر بیماری، اجرای عملیات های کشاورزی مانند هرس مناسب ، فاصله مناسب کاشت ، تهیه قلمه از درختان سالم ، استفاده از ارقام مقاوم ، عدم استفاده از کودهای ازته که بافت برگ را نازك و لطیف تر نموده و در برابر بیماري مقاومت کمتري نشان می دهند، جلوگیری از کمبود پتاسیم درخت و در صورت امکان جمع آوری و سوزاندن برگ ها در مناطق آلوده توصیه می شود.

جهت کنترل بیماری معمولاً در اواخر زمستان و یا اواخر تابستان و اوایل پاییز که شرایط فصلی برای رشد عامل بیماری مناسب است ، باید اقدام به سمپاشی با سموم مسی مانند دودینا کرد.

بیماری آنتراکتوز زیتون

اولین علائم این بیماری درخت زیتون شامل زردی و سوختگی برگها، ریزش برگها و مرگ سر شاخه ها در فصل پاییز ظاهر می شود. مهمترین آسیب در هنگام بلوغ میوه ها رخ داده و لکه های تیره و فرورفته در آنها مشاهده می شود که اغلب همراه با تولید لکه های صورتی یا قهوه ای رنگ بر روی میوه است. اندازه لکه ها به تدریج گسترش پیدا کرده به صورتی که به مرور تمام میوه را در بر می گیرد.

در اثر این بیماری ، زیتونهای آلوده ریزش کرده و یا بر روی شاخه به صورت مومیایی در می آید. عامل بیماری توسط باران یا باد منتشر شده و از طریق روزنه ها یا عدسکها به داخل میوه نفوذ می کند. تهویه مناسب در تاج درخت ، زهکشی خوب زمین و سمپاشی با سموم مسی مانند هیدروکسید مس و اکسی کلرید مس می تواند آلودگی را کنترل کند.

بیماری سِرکوسپورا زیتون

عامل بیماری باعث ایجاد لکه های خاکستری نامنظم در سطح زیرین برگها شده ، سطح رویی برگ ابتدا دچار زردی شده و در نهایت قهوه ای و سوخته می گردد. معمولاً در بهار، سر شاخه های درختان آلوده دچار ریزش برگ شده و این عامل اثرات منفی بر روی میزان تولید محصول و رشد رویشی گیاه دارد. بارش باران و وزش باد باعث انتقال بیماری از برگ های آلوده به برگ های سالم می شود.

مبارزه

عملیات کشاورزی که موجب هوادهی تاج درخت شود ( مانند هرس ) و رشد مناسب رویشی (مانند آبیاری و تغذیه ) گردد ، میتواند برای کنترل بیماری مفید باشد. سموم مسی که علیه بیماریهای لکه طاووسی و آنتراکتوز به کار می رود برای کنترل این بیماری نیز مناسب است.

بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی

یکی از بیماری های مهم درخت زیتون می باشد. علائم بیماری شامل چروکیدگی ، زردی و سوختگی برگ ، ریزش برگ و میوه ، تیره شدن آوند چوبی و متعاقباً مرگ شاخه یا کل درخت که معمولاً در طی چند فصل رویشی رخ می دهد. 

عامل بیماری از طریق زخم و از طریق برخی از آفات درخت زیتون مانند حشرات چوبخوار و محل پوسیدگی ریشه به داخل گیاه میزبان نفوذ کرده و در داخل بافت آوندی ریشه رشد و نمو کرده و از آنجا به درون شاخه ها پیش روی می کند.

قارچ مولد بیماری ، آنزیمها و سمومی تولید می کند که مانع انتقال آب از ریشه به برگ ها می شود. کشت مخلوط زیتون با سایر محصولات به ویژه درختان میوه حساس به حمله این قارچ ، یکی از مهمترین عوامل آلودگی است. درختان بزرگ و قوی می توانند نسبت به آلودگی تحمل داشته در حالی که درختان جوان یا ضعیف نسبت به بیماری آسیب پذیرند.

مبارزه

یکی از روش موثر در کنترل آلودگی و بیماری های درخت زیتون فعالیتهای کشاورزی است. در واقع بهترین روش کنترل بیماری ورتیسیلیومی زیتون پیشگیری است. در این راستا حذف و سوزاندن شاخه های آلوده می تواند کمک موثری در کنترل بیماری انجام دهد.

یک روش جهت کاهش میزان آلودگی که استفاده می شود آفتاب دهی است در این روش ابتدا محل آلوده را آبیاری و سپس شخم زده و با پلاستیک شفاف ضخیم به مدت 8 هفته بپوشانید. محلی كه برای آفتاب دهی انتخاب می كنید باید كاملا در معرض نور خورشید باشد تا نور خورشید بتواند ۳۰ ساتنیمتر اول خاك را گرم و ضدعفونی كند.

بیماری گره یا گال زیتون

از دیگر بیماری های درختان زیتون ، بیماری گال می باشد. در اثر این بیماری اندام آلوده تغییرات مشخصی را نشان داده که در ابتدا به صورت گالهای سبز کوچک ، نرم و تقریباً کروی بوده که بعداً به صورت تومورهای بزرگتر با سطح قهوه ای رنگ دیده می شوند. گره ها موجب ریزش برگها ، کاهش اندازه میوه ، تغییر طعم میوه و از بین رفتن شاخه های گل دهنده می شود.

عامل بیماری از طریق زخم ناشی از آسیب برخی آفات درخت زیتون ، زخم هرس ، تگرگ ، سرمازدگی ، شکستگی شاخه و حتی محل ریزش برگ به داخل درخت نفوذ می کند. بارش باران باعث انتقال باکتری از یک نقطه به نقطه دیگر می شود.

مبارزه

باغهای زیتون را میتوان با اتخاذ عملیات پیشگیرانه محافظت نمود. باید از انجام تمامی فعالیتهایی که موجب وقوع زخم بر روی اندام چوبی درخت می شود که نقطه ورود عامل بیماری زاست جلوگیری نمود به ویژه هنگامی که شرایط دمایی و رطوبتی برای ایجاد آلودگی مناسب است مانند دوره برداشت زیتون. مبارزه با آفات درخت زیتون به ویژه آفاتی که موجب ایجاد زخم بر روی درخت می شود می تواند در کاهش میزان بیماری کمک کننده باشد.

سمپاشی به موقع با سموم مسی مانند بردو یا سایر سموم ضد آلودگی میتواند از وقوع آلودگی جدید جلوگیری کند. در صورت ابتلا درخت زیتون به بیماری ، تمامی قسمتهای آلوده باید با هرس حذف شوند. 

ضدعفونی زخمها و ابزارها با هیپوکلریت سدیم یا سولفات مس و سوزاندن شاخه های قطع شده در موارد شدید آلودگی از جمله اقدامات بهداشتی جهت محافظت درخت از بیماری گال است. انجام پیوند با ارقام مقاومتر نیز در جهت مبارزه با این بیماری توصیه می شود.

بیماری فیتوفترا زیتون

بیماری فیتوفترا درختان زیتون در شرایط سردی هوا و مرطوب بودن خاک ایجاد می شود. این بیماری در خاک های که زهكشی خوبی ندارند بیشتر دیده شده. فیتوفترا در طوقه باعث آب سوختگی پوست می شود كه بعدا این نواحی به رنگ سیاه در می آید. 

در صورت گسترش بیماری به دور تنه ، بیماری باعث مرگ درخت می شود. در مراحل اول بیماری پوست ساقه ، محكم و دست نخورده است در حالی كه بعدا پوست لعابی شده و ممكن است دارای تراوشات صمغی و آبكی باشد.

فیتوفترا به ریشه ها هم حمله می كند و باعث پوسیدگی و قهوه ای شدن رنگ ریشه های آلوده می شود. علائم در شاخه و برگ ها به صورت كاهش شدید برگها، كم پشت شدن شاخ و برگ، خشكیدگی سرشاخه ها و در نهایت مرگ اندام های هوایی بالای ناحیه آلوده ظاهر می شود. درختان آلوده ممكن است به تدریج ضعیف شوند و طی چندین سال از بین بروند.

مبارزه

1 ـ رعایت بهداشت زراعی : ضدعفونی وسایل مورد استفاده ( عامل بیماری حتی به وسیله كفش ها هم می تواند در باغ پخش شود )
2 ـ عدم كشت در زمین های آلوده.
3 ـ اصلی ترین راه كنترل فیتوفترا مدیریت صحیح آبیاری باغ است باید از غرقابی کردن زمین جلوگیری کرد.
4 ـ هیچ نوع كنترل شیمیایی برای فیتوفترا در زیتون انجام نمی شود

بیماری آرمیلاریا

عامل بیماری آرمیلاریا نوعی قارچ معروف به قارچ عسلی است. آرمیلاریا باعث ایجاد صفحات بادبزنی شكل به رنگ سفید مایل به زرد بین پوست و چوب ریشه می شود. گاهی اوقات ریزومرف هایی به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه در سطح ریشه ها قابل مشاهده اند.

( ریزومرف ها شامل مجموعه ای از ریسه ها هستند. یک تا سه میلیمتر قطر دارند و به عنوان عامل بقای قارچ از فصلی به فصل دیگر و در شرایط نامناسب مثل خشکی عمل می کنند. در ضمن می توانند در ریشه های گیاهان میزبان نفوذ کرده و آنها را آلوده کنند. )

مبارزه

1. جمع آوری کنده ها و ریشه های درختان قطع شده
2. عدم کشت در زمین های آلوده
3. کندن خندق دور تا دور درختان آلوده به منظور جلوگیری از رشد ریزومرف ها به طرف درختان سالم
4. تدخین خاک با استفاده از متیل بروماید ، برای تدخین از متیل بروماید استفاده می کنیم. خاک باید رطوبت کمی داشته باشد و درجه حرارت متوسط آن بیش از ۱۰ درجه باشد. میزان مصرف متیل بروماید بستگی به نوع خاک دارد و بین ۴۰۰ـ۲۰۰ کیلو در هکتار متغیر است. در خاکهای رسی بیشتر و در خاکهای شنی کمتر مصرف میشود. اگر بخواهیم فقط محل درخت آلوده را ضدعفونی کنیم، ۲۵۰ گرم سم برای هر محل درخت به قطر سه متر، کافی خواهد بود.
5. قبل از مبارزه شیمیایی، تمام درختان و كنده های آلوده و در صورت امكان تمام ریشه هایی كه بیش از ۲.۵ سانتیمتر قطر دارند را خارج كنید. درختان به ظاهر سالمی كه در نزدیكی درختان آلوده قرار دارند نیز اغلب بیمارند. این درختان را نیز از بین ببرید و محدوده آلوده را با استفاده از سموم تدخینی ضدعفونی كنید. درختان، كنده ها و ریشه های خارج شده را باید سوزاند و یا در جایی نگه داشت كه آبهای جاری شده از بارندگی، از آنجا به زمین های زراعی جاری نمی شوند.